Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà, trong quá trình nghiên cứu, xây dựng dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 100 đã có 56 cơ quan, đơn vị góp ý. Liên quan đến quy định về quy mô dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị phải dành quỹ đất nhà ở xã hội, có ý kiến của 8 đơn vị, trong đó Tp.Hà Nội, Tp.Cần Thơ đề nghị dự án tại các đô thị loại đặc biệt và loại I có quy mô sử dụng đất từ 2 ha trở lên, dự án tại các đô thị loại II và III có quy mô sử dụng đất là 5 ha trở lên thì phải dành quỹ đất 20%.

Còn ý kiến của 33 đơn vị, trong đó có Hải Phòng, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Nam Định, Hải Dương, Hiệp hội BĐS Việt Nam và một số doanh nghiệp bất động sản lớn làm nhà ở xã hội, đề nghị dự án tại các đô thị loại đặc biệt và loại I có quy mô sử dụng đất từ 3 ha trở lên, dự án tại các đô thị loại II và III có quy mô sử dụng đất từ 10 ha trở lên phải dành quỹ đất 20%.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM, trên thực tế, không phải mọi dự án từ 10 ha trở lên đều phù hợp để xây dựng nhà ở xã hội trong dự án. Do vậy, cần giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh căn cứ vào quy hoạch phát triển đô thị, nhà ở và tình hình thực tiễn của địa phương để quyết định dự án nhà ở thương mại nào có thể xây dựng nhà ở xã hội trong dự án; dự án nào thực hiện phương thức hoán đổi quỹ nhà ở xã hội ở vị trí khác; hoặc chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ nhà ở xã hội bằng tiền nộp ngân sách nhà nước.

Do còn nhiều ý kiến khác nhau, Bộ Xây dựng đề nghị xin ý kiến thành viên Chính phủ về nội dung trên theo 2 phương án. Phương án 1: Dự án tại các đô thị loại đặc biệt và loại I có quy mô sử dụng đất từ 2 ha trở lên, dự án tại các đô thị loại II và III có quy mô sử dụng đất là 5 ha trở lên phải dành quỹ đất 20%. Phương án 2: Dự án tại các đô thị loại đặc biệt và loại I có quy mô sử dụng đất từ 3 ha trở lên, dự án tại các đô thị loại II và III có quy mô sử dụng đất từ 10 ha trở lên phải dành quỹ đất 20%. Trong đó, Bộ Xây dựng đề nghị chọn phương án 2.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, từ năm 2016 đến nay, chính sách hỗ trợ nhà ở cho người thu nhập thấp tại đô thị và công nhân lao động được thực hiện theo Luật Nhà ở và các văn bản dưới luật. Đến nay đã có 1.040 dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, bao gồm 507 dự án nhà ở xã hội độc lập với tổng diện tích đất hơn 1.375 ha và 533 dự án được xây dựng trên quỹ đất 20% của các dự án nhà ở thương mại, dự án phát triển đô thị, với diện tích đất hơn 1.983 ha. Trong đó, đã hoàn thành 248 dự án với quy mô xây dựng khoảng hơn 103.500 căn, tổng diện tích hơn 5,1 triệu m2. Hiện tiếp tục triển khai 264 dự án, quy mô xây dựng khoảng 216.500 căn, với tổng diện tích khoảng 10,8 triệu m2; còn lại 512 dự án chưa triển khai hoặc đang làm thủ tục đầu tư xây dựng.

Xét về số lượng, tính từ năm 2009 đến nay, cả nước có thêm khoảng 5.000 dự án nhà ở thương mại nhưng chỉ có 533 dự án dành quỹ đất 20% để xây dựng nhà ở xã hội - chiếm khoảng 10%. Phần còn lại các dự án đều thực hiện phương án nộp tiền chuyển giao sử dụng quỹ đất 20% này để được "toàn quyền" khai thác thương mại trên dự án đã được cấp phép.

Hạn chế trên, theo Bộ Xây dựng là do Nghị định 100 có quy định trường hợp dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án đầu tư phát triển đô thị có quy mô sử dụng đất dưới 10 ha, chủ đầu tư dự án được lựa chọn hình thức chuyển giao quỹ nhà ở tương đương với giá trị quỹ đất 20%. Điều này đã khiến cho quỹ đất nhà ở xã hội 20% tại nhiều dự án không có.